Ebyobulamu

Ebbula ly’abasawo mu dwaliro lye Butabika lizingamiza emirimu. Akola ng’akulira edwaliro lino  Dr.Juliet Nakku  agambye nti omuwendo gw’abalwadde ogweyongera buli lukya, ate ng’abasawo batono gutadde edwaliro mu katyabaga. Dr. Nakku agamba nti wadde nga government yabasubiza okubawa abasawo abalala, wabula kino tekinakolebwa.

Abantu bangi beewana okubeera abanene nga bagamba nti bali fiiti era nti tebasobola kulwalwa Abeewana basaanye okuwulira ku bino Kati nno abasawo bagamba nti teri bunene bulimu kalungi mu byobulamu Abasawo bano bagamba nti yadde omunti tabeera na sukaali, pressure kko n’amasavu amatono, era obulamu bwe bubeera mu katyabaga Abasawo okukakasa kino bakoze okunonyereza ku bantu emitwalo 6. Abantu bano…

Embuyaga ekedde okukunta etikudde akasolya k’eddwaliro lya lya Health Centre iv nereka akasenge omuli abakyala b’embuto abasoba mu 40 nga bali mu kyangaala. Eddwaliro erikoseddwa lisangibwa Ntoroko mu bugwanjuba bw'eggwanga.  Abakyala bano beegamye ku mbalaza nga ab’ekitongole ky’omusalaba omumyuufu okuva e Bundibugyo bayitiddwa dda okutaasa abakyala bano. Ekibinja kyatandise dda okuzimba weema abakyala bano basulemu.  Abakulembeze ba District wowulirira…

Kkampuni ezitunda eddagala zigamba nti zifiiriddwa ensimbi mpitirivu oluvanyuma lwa gavumenti okuyimiriza okutunda eddagala mu bikebe. Akulira abatunzi b’eddagala mu kkampuni ya Kampala pharmaceuticals Uganda Limited Nazeem Mohamad agamba nti okussa eddagala mu buveera kwebakubisanya amanya g’eddagala lino kwa buseere nnyo. Mohammed agamba nti n’amawanga agaliraanye Uganda agaagula nga wano eddagala tegakyakikola kubanga eddagala lyalinnya ebbeeyi. Ono agamba…

Ebibiina by’obwannakyeewa ng’amakanda gabissa mu by’obulamu biwanjagidde eggwanga lya China okwongera ensimbi mu lutalo ku bulwadde bwa mukenenya. Bano bagamba nti China essizza ensimbi nyingi nnyo mu nguudo nga kati bagala ate etunuulire ebyobulamu. Omukungu mu kibiina kya AIDS Healthcare foundation Alice Kayongo agamba nti China ggwanga ddene nnyo era nga lisobola okubaako nekyerikola ku lutalo lwa…

Abantu abalina obulwadde bwa mukenenya ate nga banywa sigala bakendeeza obulamu bwaabwe era nga tebasobola kuwangaala nga banaabwe abatamunywa. Akulira ekibiina ekirwanyisa omuze gw’okunywa sigala, Gilbert Muyimbi agamba nti sigala ono anyway omuntu n’abeera ng’awewuka ekinafuya omubiri gwe olwo n’endwadde endala nezimulumba. Ono era asabye abanywi ba sigala okufuba okukomya omuze guno bwebaba nga bakuwangaala  

Okunonyereza okukoleddwa kulaga nti ebirowoozo bya ssente bivuddeko abantu bangi obutayoya kwegatta na baganzi baabwe Kigambibwa okuba ng’abantu bangi abali wakati w’emyaka 16 ne 44 tebegatta na kuweza mirundi 5 mu mwezi. Bangi ku bano olw’okubeera n’ebirowoozo bya ssente emitima gifiira ddala neberabira baganzi baabwe Wabula ate era abanonyereza bagamba nti n’emikutu gy’empuliziganya gikoze kyamaanyi okukendeeza emirundi abantu…

Endwadde teziggwa mu nsi era nga lwakukutte emirembe gikuggwaako Kati ono mwana wa myaka 5 naye bukyanga azaalwa aliira mu kapiira Omwana ono yalina ebizibu ebiwerako ku bitundu bye eby’ekyama Maama w’akaana kano, agamba nti embeera ya muwala we yeeyongedde okutabuka ate nga ne ssente zimuweddeko Omukyala ono asaba buyambi.

Palamenti eyisizza ekiteeso ekisaba nti gavumenti ebeeko ky’ekolera omuwendo gw’abantu abalina obulwadde bwa Hepatitis B mu ggwanga ogweyongedde. Obulwadde buno bukwata kibumba era nga busenkenya mpola omuntu okutuusa lw’afa. Ekiteeso ekikola okusaba kuno kireeteddwa  omubaka omukyala owe Kyenjojo, Linda Timbigamba  agambye nti obulwadde buno businga n’obwa mukenenya okubeera obw’obulabe kyokka nga tebufiiriddwaako Ono agamba nti gavumenti esaanye okutandika…