Ebyobulamu

Disitulikiti ezisoba mu 10 zeezigenda okufuna mu nnaku z’ebyobulamu z’amaka ezitegekeddwa ab’ekitebe ekikulu eky’obuyisiraamu ekya Uganda Muslim supreme council. Omwogezi w’ekitebe kino, Alhajji Nsereko Mutumba, agamba nti abantu bangi abalwaala endwadde ezisobola okuziyizibwa nga beebagenda okussaako essira ku ku lw’okutaano lwa ssabiiti ejja Mutumba agamba nti endwadde eziva zitambulira mu maka abantu mwebava nga ssinga zitangirwa ku…

Abaana abazaalwa abakyala abali wansi w’emyaka 30 batera okufa okwawukanako n’abo abazaaliddwa bannaabwe abakulu Okunonyereza kuno kukoleddwa okumala emyaka 20 nga kizuuliddwa nti abakyala ababeera abato baba babulabe eri abaana baabwe Abanoonyerezza bano bagamba nti ba maama abato beetaga nnyo okuyamba okumanya abaana baabwe nebasobola okubalabirira obulungi nga banaabwe abakulu. Ba maama bangi tebamanyi kulabiria baana nga beebabaviirako…

Omusajja eyagongobala enyindo ng’agudde ku kabenje agenda kussibwaako endala. Xiaolian, 22, akabenje yakafuna mu mwaka gwa 2012 Abasawo bagezaako okulongoosa enyindo naye nebalemererwa era bwebatyo basalawo okumusalako obunyama bwebagattagatta nebabumuteeka mu kyenyi olwo nebakubamu eddagala era ng’okuva olwo bubadde bumera Omusajja ono obuyamba buno bumuviiriddemu enyindo yenyini ng’abasawo bagamba nti kati bagenda kumusalako enkadde eyefunyafunya bamusseeko empa Abasawo mu…

Kooti ento eya Buganda road eyise omusawo wabakyala Dr Edward Tamale Ssali alabikeko gy’eri Dr Ssali avunaanibwa kulagajjalira mulwadde ekyamuviirako okufa Ono abadde alina okulabikako mu kooti olunaku lwaleero lyokka nga talabiseeko Dr Ssali nga y’akulira eddwaliro ly’abakyala e Bukoto avunaanibwa n’abasawo Christopher Kirunda kko ne Dr Rafic Parker ng’ono yye abeera Kenya. Bano kigambibwa okubanga beebavaako okufa bwa…

Okwerumya enjala omuntu n’atalya mmere kyabulabe eri obulamu. Omusawo omukugu mu nsonga z’emitima, Wilson Nkyakoojo agamba nti obutalya kivaako omubiri okuzaala amasavu mu mubiri omuntu n’agejja ekimuviirako okufuna obulwadde bw’omutima. Omusawo ono agamba nti abantu bangi ennaki zino beerumya nnyo enjala ate ng’abamu bakigenderera naye nga baba bakosa bulamu bwaabwe.

Ekibiina ekilondoola ensonga z’ebyobulamu kyeralikiridde olw’abakyala abakozesa empiso okufumita emibiri gyaabwe Ekibiina kya National Institute for Health and Care bagamba nti abakyala bayitirizza okubomola emibiri gyaabwe mu ma saluuni n’awaka ate nga kyabulabe. Abasawo bagamba nti okukozesa empiso zeezimu kissa obulamu bw’abafumitibwa mu katyabaga k’okufuna endwadde nga siriiimu ne Hepatitis C

Okwebasa omwana omuto okumala wakiri essaawa emu ng’amaze okulya eky'emisana kimuyamba okukwata by’asoma. Okunonyereza kuno kukoleddwa  ku baana basatu abali wansi w’emyaka esatu. Abasawo bagamba nti buli mwana bweyebakako akkakkana n’okukakasa by’asoma era ng’agenda okuzuukuka ng’awummuza obwongo.

Obulwadde bwa Hepatitis B obwalumba abantu ne Serere butunduzza emitima gy’abakulembeze mu kitundu kino. Okusinziira ku bakulira district eno, abantu ebitundu bitaano ku kikumi eby’abantu mu district eno balina ekirwadde kino. Kino kitegeeza nti buli lw’obala abantu 100, bataano baba balina ekirwadde kino. Minisitule ekola ku by'obulamu gyebuvuddeko yasindika ekibinja ky’abakugu okwetegereza ekirwadde kino n’oluvanyuma bakole alipoota. Omubaka omukyala…

Ebbula ly’omusaayi kikyaali kizibu kya maanyi mu malwaliro agasinga Eno y’ensonga lwaki abantu bakubirizibwa bulijjo bagabe nga omusaayi okumalawo ekizibu kino Olwaleero unit z’omusaayi 100 zeezikunganyiziddwa ku Datamine technical business school. Akulira ettendekero lino, Deo Nyanzi agamba nti omusaayi guno gugenda kutwalibwa mu malwaliro agali mu bwetaavu. Ono asabye abantu okwongera okugaba musaayi